Tvö stórmál bandríkjaþings

Það eru tvö mál til umræðu í Bandaríkjaþingi um þessar mundir - tillögur republikana um að afnema stór-erfðaskatt og breytingartillaga á stjórnarskránni sett til höfuðs giftingum samkynhneigðra. Bæði málin verða sennilega felld - og bæði málin ætti auðvitað að fella! Það þarf varla að hafa mörg orð um stjórnarskrármálið. Það er upphugsað til þess að æsa upp hörðustu stuðningsmenn forsetans, og koma þannig í veg fyrir algert skipbrot í kosningunum í haust. Það er vitað mál að lögin njóta ekki nægilegs stuðnings til að komast í gegn um þingið, og því engin önnur ástæða fyrir að bera þau upp en að gleðja "social conservatives" í flokknum.

Erfðaskattsmálið er pínulítið merkilegra - "The estate tax" leggst aðeins á allra stærstu dánarbú í bandaríkjunum - færri en eitt prósent allra dánarbúa greiða neinn skatt - og þrátt fyrir sorgarsögur republikana um bændafjölskyldur sem hafi orðið að selja búið til að greiða fyrir skattinn hefur ekki tekist að finna eitt einasta! dæmi þar sem 'the federal estate tax' er um að kenna. Venjulegir bandaríkjamenn greiða þennan skatt ekki - hann leggst eingöngu á auðmenn sem eiga milljónir dollara í eignum.

Það hefur verið reiknað út, að verði skatturinn afnuminn muni það kosta ríkið yfir þúsund milljarða dollara á næstu tíu árum.

Eins og Boston Globe benti á um helgina er ekki hægt að sjá hvernig kjósendur republikanaflokksins gætu mögulega hagnast á þessari lagasetningu - þeir sem fjármagna kosningabaráttu flokksins hagnast auðvitað - en venjulegt fólk, sem margt hvert er í hnút yfir því að kynvillingar allavegana vaði uppi í kvikmyndum og sé að leggja undir sig menninguna, og vilji grafa undan hjónabandinu með því að vera að giftast sjálft, getur ekki með nokkru móti hagnast á því að auka fjárlagahallann um trilljón til að lækka skatta hjá ríkasta 1% bandaríkjanna. Ég get skilið að "values" á borð við hómófóbíu geti ráðið því hvernig fólk kýs, og að stjórnmálamenn spili með það. Í sjálfu sér er bara mjög eðlilegt að forsetinn og flokksbræður hans bjóðist til þess að vera fulltrúir þessa fólks á þingi. En ég get ekki skilið, hvernig venjulegir skattgreðendur, fólk sem þarf að passa upp á heimilisfjárhaginn til þess að borga af húsnæðislánum og bílalánum, vilji styðja skattapólitík sem þýðir það eitt að skuldir ríkisins aukast - lánsfjárþörf þess eyks, og við það vextir og afborganir.

Til þess að tala máli hómófóbíu þurfa stjórnmálamenn bara að vera fordómafullir, en þeir geta ímyndað sér að þeir séu að gera þjóðinni allri gagn.

M

Genfarsáttmálinn afnuminn af bandaríkjaher

Rakst á þetta hjá LA Times:

Army Manual to Skip Geneva Detainee Rule

The Pentagon's move to omit a ban on prisoner humiliation from the basic guide to soldier conduct faces strong State Dept. opposition.

WASHINGTON — The Pentagon has decided to omit from new detainee policies a key tenet of the Geneva Convention that explicitly bans "humiliating and degrading treatment," according to knowledgeable military officials, a step that would mark a further, potentially permanent, shift away from strict adherence to international human rights standards.

The decision could culminate a lengthy debate within the Defense Department but will not become final until the Pentagon makes new guidelines public, a step that has been delayed. However, the State Department fiercely opposes the military's decision to exclude Geneva Convention protections and has been pushing for the Pentagon and White House to reconsider, the Defense Department officials acknowledged.

Afganginn af frétinni er að finna hér. Þetta er eiginlega alveg ótrúlegt, sérstaklega í ljósi þeirrar gagnrýni og uppljóstrana um tilgangslaus grimmdarverk hersins...

M

Ógnin af Kína?

Um daginn ver þessi grein á Slate um mikilvægi kínverskrar hernaðaruppbyggingar fyrir bandaríska herinn.

The China Syndrome: Why the Pentagon keeps overestimating Beijing's military strength.

 Every day and night, hundreds of Air Force generals and Navy admirals must thank their lucky stars for China. Without the specter of a rising Chinese military, there would be no rationale for such a large fleet of American nuclear submarines and aircraft carriers, or for a new generation of stealth combat fighters—no rationale for about a quarter of the Pentagon's budget. In Secretary of Defense Donald Rumsfeld's Quadrennial Defense Review, released this past February, the looming Chinese threat is the explicit justification for all the big-ticket weapons systems that have nothing to do with fighting terrorists or insurgents.

Vegna þess augljóslega, að Íran er engin ógn við Bandaríkin. Kannski geta rússarnir mannað sig upp í að verða almennileg ógn aftur? Þá fengjum við Íslendingar kannski herinn til baka? Kannski væri það best. Mér finnst einhvernveginn að íllmenni þurfi að tala þýsku eða rússnesku.

Annars hef ég fylgst svolítið með umræðum um hvort Kína sé, eða sé ekki, einhverskonar ógn við "vesturlönd". Það var merkileg grein í Foreign Affairs fyrir nokkrum árum um þetta efni. George Gilboy, "The Myth behind China's miracle" Foreign Affairs júlí/ágúst 2004.

M

 

 

Veruleikafirring og ný-íhaldsstefna

Veruleikafirring, öðru fremur hefur verið helsta einkenni einkenni "núverandi stjórnvalda" í Bandaríkjunum, (mér hefur alltaf fundist þetta orðalag, "the current administration" í stað þess að segja "the Bush administration" djöfulli sniðugt). Stríðsrekstur, hernaðaruppbygging, innanríkisnjósnir, þjónkun við stórauðvaldið, allt eru þetta stefnumál sem nánast allar ríkisstjórnir bandaríkjanna hafa haft. Reyndar held ég að öll meiriháttar ríki reki þessháttar pólitík. Það er því varla hægt að segj að stríðsrekstur og stórmennskubrjálæði einkenni núverandi ríkisstjórn einhvernveginn sérstaklega. Það er hins vegar annað sem ríkisstjórnir hafa mismikið af - og það er veruleikafirring

Stjórnvöld þurfa held ég öll að vera haldin smá veruleikafyrringu, þ.e. vera tilbúin til þess að halda því fram að allt hljóti að fara á besta veg, t.d. Það hefur í það minnsta sýnt sig í bandarískum stjórnmálum, að "bjartsýnir" stjórnmálamenn eru mun vinsælli en svartsýnir stjórnmálamenn. Og almenningur virðist kunna að meta að leiðtogarnir sjái möguleika og bjarta framtíð þegar öll merki eru uppi um hið gagnstæða. Slíkir stjórnmálamenn "trúa á Bandaríkin".

Núverandi stjórnvöld hafa gert þetta að höfuð, ef ekki eina, slagorði sínu. Þannig að Ameríka og það sem Ameríku er fyrir bestu, er það sem þau gera og segja, og allar athugasemdir um að það þjóðin sé kannski ekki á réttri braut, eru einhverskonar árásir á þjóðina, og þá ó-amerískar. Þannig hefur allri gagnrýni á núverandi stjórnvöld verið mætt - efasemdir um stríðið í Írak eru mótiveraðar af einhverju hatri á hernum, ást á óvinum bandaríkjanna, og djúpstæðu hatri á bandaríkjunum - gagnrýni á forsetann og efnahagsstefnu hans eru mótiveraðar af hatri á forsetanum, hatri á fyrirtækjum og stéttastríði, sem er, vel að merkja fullkomlega ó-amerískt.

Allt frá því að stjórnin tók við völdum, og þó sérstaklega eftir að undirbúningur að Íraksstríðinu hófst, hefur ríkisstjórnin látið gagnrýnendur fá það óþvegið - og gilti þá einu hvort það voru háttsettir herforingjar, starfsmenn fjármálaráðuneytisins, eða aðrir. Það er þessvegna sem þessi frétt sem birtist á Washington Post í gær vakti athygli mína.

Það virðist vera sem einhver hafi bent forsetanum á að fyrst yfirgnæfandi meirihluti þjóðarinnar væri þeirrar skoðunar að þjóðin væri á rangri leið, hann óhæfur forseti, og stríðið í Írak vitleysu, væri kannski kominn tími til að láta af hrokanum og veruleikafyrringunni. Það er ágætt, svosem. En það sem er forvitnilegt í þessu öllu er að veruleikafyrring forsetans, og nánustu samstarfsmanna hans, virðist vera nokkuð merkilegt stef í stjórnmálasögu bandaríkjanna.

"Núverandi ríkisstjórn" er fyrst og fremst hægt að kenna við ný-íhaldsstefnuna svokölluðu (Neo-conservatism). Ný-íhaldsstefnan varð til á sjöunda áratugnum, sem andsvar við því sem margir héldu fram að væri veruleikeafyrring vinstrimanna. Hún heitir ný, ekki vegna þess eingöngu að hún væri ný í haldsstefna, heldur vegna þess að margir af ný-íhaldsmönnunum væru nýir íhaldsmenn. Fylgi sitt sótti hún fyrst og fremst til miðjumanna og vinstrimanna, kjósenda demokrataflokksins sem blöskruðu hugmyndir og pólitík vinstrimanna. (það er nauðsynlegt að benda á að sumt af þessari pólitík, sem vakti ergelsi margra vinstrimanna voru réttindahreyfingar kvenna og minnihlutahópa - enda eru og voru ný-íhaldsmenn fyrst og fremst hvítir karlmenn... nokkuð square eins og Herra ný-íhald sem fylgir með þessari grein!). Ný-íhaldsstefnan hefur samt aldrei verið rasísk, hún er mjög karllæg, en alls ekki rasísk. Miklu fremur vilja ný-íhaldsmenn halda því fram að það sé enginn rasismi, og allt tal um slíkt, kynþáttakvótar og kvennakvótar, séu þessvegna rugl.

En aftur að raunveruleikanum, eða réttara sagt firringu. Irving Kristol, einn af hugmyndasmiðum ný-íhaldsstefnunnar sagði eitt sinn að "a neoconservative is a liberal who has been mugged by reality." Ný-íhaldsmenn þóttust sjá að vinstrimenn væru veruleikafirrtir - það væri ekki hægt að lækna öll vandamál heimsins með því að senda út félagsstofnunartékka eða búa í kommúnum. Aumingjar og glæpamenn væri ekki hægt að lækna. Þá fyrrnefndu ætti að neyða til að verða sér út um vinnu, og hina síðarnefndu ætti að setja í fangelsi. Aðrir voru ósáttir við friðþægingar og friðarhugmyndir og þá hugmynd að það væri svosem enginn grundvallarmunur á vestrænum lýðræðisríkjum og alræðisríkjum Austur Evrópu, Bandaríkin væru íllt heimsveldi, "alveg eins og Sovétríkin", og allt tal um vestræn gildi, lýðræði etc væri lítið annað en "menningarlegur imperíalismi". Enn aðrir voru að bregðast við því sem þeim sýndist vera upplausn "hefðbundinna gilda", og sögðu þá sem svo - vinstrimenn virðast allir búa í einhverju la-la landi þar sem lögmál raunveruleikans, hagfræðinnar, utanríkis og öryggismála gilda ekki.

Í sem stystu máli - ný-íhaldsmenn þóttust varðmenn ískalds raunveruleika.

Síðan ný-íhaldsstefnan kom fram, og síðar nýfrjálshyggjan, (sem eru ólíkar stefnur, þó þær liggi hlið við hlið, og séu saman leiðandi hugmyndafræði republikanaflokksins), hafa margar af hugmyndum hennar náð nokkuð öruggri fótfestu í samfélaginu. Ný-íhaldsstefnan er, ásamt nýfrjálshyggjunni, sú stjórnmálastefna sem hefur einkennt vesturlönd öðru fremur seinustu tvo til þrjá áratugi, eða allt frá upphafi níunda áratugarins.

En reynsla seinustu ára í Bandaríkjunum virðist vera sú að sagan sé búin að fara einn hring. Ný-íhaldsmenn forsetans hafa, síðan stríðið í írak komst á dagskrá, ekki virst í miklum tengslum við raunveruleikann. Hið sama er að segja um fjárlagahallann og efnahagspólitík forsetans. Það þarf nú sennilega ekki að hafa mörg orð um stuðning hans og ný-íhaldsmanna við æðstupresta veruleikafirringarinnar, það fólk sem vill láta kenna sköpunarsögu biblíunnar í stað þróunarkenningarinnar. Hvar sem maður ber niður, fjárlagahallinn, írak, efnahagspólitíkin, olíupólitíkin - stjórnvöld virðast halda að það sé nóg að trúa því nógu djöfulli mikið að hlutirnir séu eins og þau vilja, og þá verði þeir þannig. Stephen Colbert á Comedy Central hefur gert þetta stef af meginkjarna persónu sinnar í The Colbert Show.

Þegar raunveruleikinn bítur menn í rassinn vakna þeir stundum - og raunveruleikinn virðist loksins hafa mannað sig upp í að bíta forstann í rassin. Það var ekki fyrr en fylgi hans fór niður fyrir 40% að hann sá ástæðu til þess að segja að það hefði nú kannski verið gerð einhver mistök við undirbúning stríðsins í Írak. Það sem hefur þó helst vakið athygli mína er að bush stjórnin virðist hafa skipt um taktík gagnvart þeim sem gagnrýna hana, eða hafa gagnrýnt hana. Síðasta dæmið eru tilraunir stjórnarinnar til að rétta út vinarhönd til herforingja sem gagnrýndu stríðið fyrir þremur árum. Það er auðvelt að afskrifa þetta sem sýndarmennsku, en það er samt sönnun þess, sem við hin sáum fyrir löngu - að "núverandi stjórnvöld" hefðu tapað tengslum sínum við raunveruleikann. Og þegar stjórnmálastefna virðist hafa tapað tengslum sínum við raunveruleikann er þess stutt að bíða að hún veslist upp - eða gangi í gegn um grundvallarbreytingu. Í fyrra tilfellinu verða kosningarnar núna í haust og svo næst 2008 til þess að demokratar komast til valda og við siglum inn í ca. tuttugu ára tímabil bandarískra "vinstristjórna" - ef hið síðara gerist, munu kosningarnar verða til þess að demokratar vinna kosningarnar í haust, en republikanaflokkurinn, nú innblásinninn nýrri-ný-íhaldsstefnu snýr að valdastólum innan tíðar.

Ég kýs fyrri kostinn - það er óhollt að láta sama fólk sitja of lengi við völd - en ég hef því miður ekki kosningarétt í þessum kosningum.

M

Samkynhneigðar ofurhetjur

Um daginn var frétt í Mogganum um að nýja leðurblökukonan ætti að vera samkynhneigð. Talsmenn DC Comics sögðu í þessari frétt "Við erum að reyna að ná betri þverskurði af lesendahópi okkar og heiminum." Lesbískar konur, með stór brjóst, í latex og háum hælum... Ég held nú að það höfði bara til sama lesendahóps og aðrar myndasögur, ungra karlmanna! Þeir á DC eru nú ekkert beinlínis að brjóta stór tabú. Það er ekki fyrr en Batman verður gerður gay að hægt sé að segja að teiknimyndaheimurinn sé að gera eitthvað virkilega ögrandi... Og þá las ég þessa frétt í LA Times:

How will it fly?

Superman appeals to gays. Should that be a selling point? Or could it be kryptonite?

... No one suggests that Superman in "Superman Returns" is, in fact, gay. But, as several entertainment and cultural writers have noted, superheroes hold obvious — and growing — gay appeal. In addition to being strikingly good-looking, the characters often are portrayed as alienated outsiders, typically leading double lives. In the case of Superman, the beefcake character historically has struggled with romance, all the while running around in a skin-tight suit.

... An informal poll of six veteran Hollywood marketing executives at rival studios revealed sharply divided opinions over how — or even if — "Superman's" gay attention would affect the film. Two of the executives said the focus could actually expand the film's audience, much as gay moviegoers have responded to the "X-Men" superhero series, which has been praised for its metaphorical plots about acceptance. The first two "X-Men" movies were directed by Bryan Singer, the openly gay filmmaker who also made "Superman Returns." Singer did not respond to an interview request.

... Though "Brokeback Mountain's" gay love story proved to be a Hollywood breakthrough, unequivocally selling a ton of tickets and winning three Oscars, it was essentially an adult drama, which courts a very different audience than the high-octane action crowd that "Superman" needs to attract.

Öll fréttin er hérna. Ef það verður eitthvað meiri umræða um samkynhneigð súperman getum við átt von á stórfenglegum siðgæðisumræðum í Bandaríkjunum! Það voru allir á Fox og á AM-útvarpstöðvunum í hnút útaf því að kúrekar gætu verið gay, hvað gera þeir þá þegar "the gay conspiracy" rænir Súperman af þeim!

M 

 

Líkamsræktin gerir menn að terroristum?

Þetta hefur mig lengi grunað - líkamsræktarstöðvar væru stórhættulegar, og þessvegna hef ég staðist freistinguna fram að þessu. Í grein á Slate.com í dag eftir bendir Brendan O´Neil á að líkamsræktarstöðvar séu sennilega hættulegri sem gróðrastíur ofstækis og hryðjuverka en moskur...

"The three cells appear to have had at least one thing in common, though—their members' immersion in gym culture. Often, they met and bonded over a workout. If you'll forgive the pun, they were fitness fanatics. Is there something about today's preening and narcissistic gym culture that either nurtures terrorists or massages their self-delusions and desires?"

Hryðjuverkamennirnir að baki árásunum í Madríd og London, að ógleymdum þeim sem stóðu að baki árásanna á bandaríkin 11 september 2001, voru allir ákafir líkamsræktarfrömuðir, og stunduðu ræktina af miklum móð - margir þeirra gengu jafnvel hryðjuverkasamtökum á hönd meðan þeir voru að lyfta lóðum... Ég veit ekki alveg hvort það sé einhver lærdómur í þessu öllu, en ég get allavegana núna réttlætt leti mína sem mitt framlag til baráttunnar gegn hryðjuverkum!

Afganginn af greininni má lesa hér.

M

Bann við samböndum samkynhneigðra

Bandaríkjaþing mun bráðlega taka fyrir lagafrumvarp republikana og Bushstjórnarinnar um að breyta stjórnarskrá bandaríkjanna til að skilgreina hjónaband sem samband manns og konu. Það sem gagnrýnendur frumvarpsins hafa bent á, er að það tekur ekki aðeins til hjónabanda, heldur allra lagalega sambærilegra sambanda - sem gerir að verkum að lög margra ríkja bandaríkjanna, sem nú viðurkenna einhvern lagalegan rétt sambanda samkynhneigðra munu stangast á við stjórnarskrá landsins.

Vandamálið er ekki bara að þessi herferð er atlaga að réttindum samkynhneigðra, heldur er hún einnig atlaga að einu af prinsippum bandaríska stjórnkerfisins, nefnilega federalismanum - þ.e. að einstök ríki hafi umtalsverð réttindi til þess að setja lög um eigin málefni. Alríkisstjórnin hefur einvörðungu rétt til að setja lög á þeim sviðum sem stjórnarskráin kveður skýrt á um, og eins og mál standa hefur alrikisstjórnin enga heimild til að setja bindandi lög um hjónabönd. Vörður um réttindi ríkjanna ('states rights') hefur fram að þessu verið eitt af aðaláhugamálum republikana - sem gerir þetta mál allt snúnara fyrir stjórnvöld.

Ekki það, að það eru nákvæmlega engar líkur til þess að þessi lög komist langt. Republikanar þurfa aukinn meirihluta, eða 60 atkvæði í öldungadeildinni til þess að koma í veg fyrir að Demokratar drepi frumvarpið, og fyrir tveimur árum þegar ámóta frumvarp var borið upp náðu stuðningsmenn þess ekki nema 48 atkvæðum. En frumvarpið er ekki gert til þess að verða að lögum, heldur í þeim eina tilgangi að æsa upp kjósendur á hægrivæng flokksins, eins og NYT bendir á í leiðara í dag.

M

Fjöldamorðin í Haditha

Execution style sagði LA times... Vinur minn sem var í mörg ár í Bandaríska fótgönguliðinu, var reyndar þjálfaður sem artctic infantry, til að verjast innrás yfir Beringssund, og var búinn með sinn túr þegar íraksstríðið hófst, sagði mér að hann hefði hitt nokkrar tegundir af mönnum í hernum: menn sem voru að flýja fátækt og sækjast eftir háskólastyrkjum hersins, menn sem voru á höttunum eftir einhverskonar ævintýrum, menn sem langaði til að skjóta úr byssu og leika sér að stórum tækjum, og svo skuggalegasta hópinn - menn sem vildu ekkert frekar en að skjóta fólk.

Svona út frá almannahag, hlýtur að þurfa að vera einhver legitimate atvinnugrein fyrir slíka menn, og hvað betra en að senda þá í annarra manna lönd til að skjóta fólk þar? Þegar þangað er komið eiga svo þessir menn erfitt með að greina á milli hvenær þeir megi drepa menn og hvenær ekki... Ég held að þetta hljóti að vera grundvallarvandamálið við her eins og þann sem Bandaríkin hafa komið sér upp - allir hermenn eru sjálfboðaliðar - fyrir vikið er hlutfall þeirra sem virkilega langar til að drepa hærra en í her þar sem allar stéttir, allir hópar, samfélagsins eru, eins og í herskylduherjum. Og sósíal control fyrir vikið minni, og þegar maður bætir við yfirstjórn sem leitar leiða til að brjóta landslög, getur niðurstaðan aðeins verið ein. Ekki að það afsaki neitt.

Maður getur því varla verið mjög sjokkeraður eða undrandi á þessum ótrúlegu grimmdarverkum - ég er helst hissa á að við höfum ekki heyrt af fleiri atvikum sem þessum.

Haditha morðin voru forsíðufrétt Washington Post og LA Times, sem voru fyrstir með fréttir af þessu máli. NYT hefur hins vegar sýnt Haditha minni áhuga og er undirlagt af fréttum að hinu stórmáli þessara daga - kúvendingu Bushstjórnarinnar í Íransmálinu. Haditha er líka eitt aðaáhugamál ýmissa bloggara vestra, þó aðeins ritstjórinn á mbl.is blogginu hafi skrifað um þetta hér á landi.

M

Öll olían í Alaska...

Það er eitt sem ég hef átt erfitt með að fatta, en þetta með alla olíuna í Alaska. Republikanar hafa gert það að einu af helstu baráttumálum sínum að fá að bora eftir olíu í Alaska - og Demokratar verið alfarið á móti. Vandamálið er bara að það er ekki það mikil olía þar norðurfrá (skv rannsóknum olíufyrirtækjanna sjálfra) til þess að hafa nein áhrif á heimsmarkaðsframboð eða verð. Republíkanarnir (og fjölmiðlar í kjölfarið) hafa hinsvegar haldið því fram að það væri mun meira af olíu þar en sannanlegt þykir. (Media matters var með póst útaf þessu núna í morgun.)

Ástæða þess að þetta mál er núna aftur á dagskrá er að republikönum hefur enn á ný tekist að koma í gegn um þingið lagafrumvarpi sem leyfir olíufyrirtækjunum að bora í þjóðgörðum í Alaska. Demokrötum og hófsömum republikönum hefur tekist að stöðva þetta frumvarp á undanförnum árum í öldungadeildinni.

Ég hélt alltaf að þetta væri klassísk pólitík: fyrst andstæðingarnir eru á móti einhverju, hlýt ég að vera því fylgjandi. Og svo hélt ég að þetta væri einhverskonar útsmogið útspil - gera úr þessu olíumáli einhvert ægilegt þjóðþrifamál, sem demokratrnir, afþví að þeim er stjórnað að hippum og grænmetisætum, væru á móti... Góðir og þjóðræknir bandaríkjamenn hlytu að kjósa á móti hippaflokknum sem hugsaði bara um beitilönd hreindýra. Þriðja skýringin var sú að þetta væri svona 'Framfaraflokkurinn' vs 'vondu borgarbúarnir' debatt... Annarsvegar væru republíkanar og 'heimamenn' (í alaska) sem vildu framkvæmdir og orkumannvirki og hinsvegar væru það umhverfissinnar í LA og NY, fólk sem ekki ynni 'alvöru' vinnu, sem væru einhverra hluta vegna á móti landsbyggðinni (semsagt dreifbýli Alaska.) Þessi seinasta skýring fanst mér vera góð, því að Bandaríkjamenn eru nógu vitlausir til að kaupa svona málflutning, og stjórnmál þar í landi á nógu einkennilegu plani til að hægt væri að halda úti málflutningi af þessu tagi, meðan skynsamar og þroskaðar þjóðir myndu ekki asnast útí svona pólitíska orðræðu...

En engar af þessum skýringum eru samt nógu góðar - af hverju er þetta Alaskamál svona mikið keppikefli fyrir olíufyrirtækin og stuðningsmenn þeirra? Af hverju er þetta eitt aðaláhugamál bæði republikana og Olíufyrirtækjanna? Það er kannski hægt að skýra áhuga republikana með pólitík - en það hlýtur eitthvað meira að hanga á spýtunni - og það er þetta:

Olíufyrirtækin ráða ekki yfir nema mjög litlum hluta olíuforða heimsins - þau hafa ekki óskoraðan aðgang að nema 6% af heildarolíuforða heims - afgangurinn er í eigu ríkisolíufyrirtækja, t.d. Rússlandi, Venesúela, Kuwait etc. (sjá mynd hér að ofan) Olíufyrirtækin hafa engin tök á því að leita að olíu í þessum löndum - þar sem lög segja að olían skuli að öllu eða mestu í eigu, eða undir stjórn ríkisins. Fyrir vikið eru það ríkisfyrirtæki sem stjórna olíuframboðinu, og olíufyrirtækin eru því mjög háð pólitískum hreyfingum, og 'sitting duck' ef ríkisstjórnir vantar að hækka skatta. Exxon (langstæarsta olíufyrirtæki bandaríkjanna) hefur ekki óskoraðan aðgang að nema 71 billjón tunnum af olíu, og ef þjóðgarðar alaska búa yfir 10 billjón tunnum þýðir það að Exxon getur aukið olíubirgðir sínar um 15%. Þó olían í Alaska sé lítið meira en dropi í olíusjóinn munar bandarísku olíufyrirtækin þó um hana...

 

M.

 

 

Spilltustu ríki bandaríkjanna

Rakst á þessa færslu á Marginal Revolution:

Corruption isn't just for third world, tin-pot, dictatorships and quasi-democracies.  It's for us too!  The FBI has some 2,000 ongoing corruption investigations.  Here from Glaeser and Saks in Global Corruption Report 2005 and their longer paper Corruption in America are the most and least corrupt US states based on data from Federal convictions.

Það vekur athygli að Alaska er spilltasta ríki bandaríkjanna. Spurning hvort það sé samband milli vegabóta til krummaskuða, brúarbygginga og spillingar?

 

 

 

 

 

 

 

 

M